Technology Trend 2021

technology trend 2021

ปลายปี 2020 และกำลังจะเข้าสู่ปี 2021 แล้ว แน่นอนจะต้องมีการคาดการณ์ว่าเทคโนโลยีต่างๆ จะเปลี่ยนแปลงพัฒนาไปอย่างไร โดยในด้าน IT นั้น

ผมได้คาดการแนวโน้มเทคโนโลยีที่จะมีบทบาทเชิงกลยุทธ์ต่อธุรกิจประเภทต่างๆ (ไม่เฉพาะ IT) ไว้ 3กลุ่มใหญ่ ได้แก่ การมีผู้คนเป็นศูนย์กลาง (People Concentricity), การเป็นอิสระต่อสถานที่ (location independence) และความยืดหยุ่นในการส่งมอบบริการ (Resilient Delivery)

Trend 1 : Internet of Behavior (IoB)

นอกจาก IoT ที่เชื่อมโยงข้อมูลจากอุปกรณ์และของใช้ต่างๆ เข้าหากันผ่านอินเทอร์เน็ตได้แล้ว แน่นอนข้อมูลที่เกิดจากอุปกรณ์เหล่านั้น (ซึ่งก็ทำตัวเป็นเซนเซอร์ที่บอกถึงเหตุการณ์ต่างๆ) ถ้าถูกนำมาประมวลผลและตีความให้เหมาะสม ยังสามารถถูกนำมาตีความไปถึงพฤติกรรมของผู้ใช้งาน และสามาถสร้างบริการที่จูงใจผู้ใช้งานให้มีพฤติกรรมต่างๆ เช่น ให้หลีกเลี่ยงการขับรถที่อันตราย ให้พยายามเพิ่มการออกกำลังกาย ฯลฯ เป็นต้น

Trend 2 : Total experiences

ประสบการณ์แบบผสมผสาน ซึ่งคือการออกแบบระบบที่รวมทั้ง customer experience, employee experience และ user experience ยกตัวอย่างเช่น การให้บริการกับผู้มาติดต่อกับ office, การเช็คอินผู้มาติดต่อ การตรวจนับจำนวนผู้มาติดต่อ ณ ขณะนั้น เพื่อรักษาระยะ (social distancing) ในพื้นที่ทำงาน, การสร้างระบบให้บริการอัตโนมัติ เช่น kiosk หรือการให้ข้อมูลลูกค้าผ่าน tablet ที่พนักงานใช้ เพื่อลดการสัมผัส และพัฒนาความรวดเร็วในการให้บริการได้อีกด้วย

Trend 3: Privacy-enhancing computation

การประมวลผลข้อมูลแบบรักษาความเป็นส่วนตัว โดยทั่วไปเราคุ้นเคยกับการรักษาความปลอดภัยของข้อมูลที่ถูกเก็บอยู่ แต่มันกำลังจะไม่เพียงพออีกต่อไป การส่งข้อมูลไปประมวลผลบน cloud หรือ Open API ต่างๆ ก็จะมีความเสี่ยงที่ข้อมูลนั้นจะถูกเปิดดู ซึ่งก็มีนักวิจัยจำนวนมากที่สนใจในเรื่องนี้อยู่ เช่น การพัฒนาการเข้ารหัสที่สามารถทำการคำนวณข้อมูลทั้งๆที่ยังเข้ารหัสอยู่ได้ หรือการประมวลผลข้อมูลผ่านตัวกลางที่ไม่สามารถเชื่อถือได้ทั้งหมด (untrusted third-party) ซึ่งความต้องการเหล่านี้ส่วนหนึ่งเกิดจากความจำเป็นต้องแชร์ข้อมูลกันในการสร้างผลิตภัณฑ์และบริการใหม่ๆด้วย

Trend 4 : Distributed Cloud

เป็นการที่ public cloud สามารถกระจาย workload ออกไปสู่หลายๆสถานที่ได้ เพื่อให้มีการตอบสนองต่อผู้ใช้งานเร็วที่สุด แนวความคิดนี่เรียกว่า Edge Computing บางคนถึงกับเรียกว่าเป็นอนาคตของระบบคลาวด์เลยทีเดียว

Trend 5 : Anywhere Operation

เรียกได้ว่าเป็นผลที่ชัดเจนที่เกิดจาก Covid-19 เพราะองค์กรต่างๆจะต้องถูกปรับแก้ไข และออกแบบกระบวนการทำงานต่างๆเป็น “Digital first” และ “Remote first” ซึ่งก็คือ การริเริ่มกระบวนการอะไรใหม่ๆ จะต้องเริ่มทำจาก digital ก่อน และหลีกเลี่ยงการต้องพบเจอสัมผัสกัน เช่นการที่ปัจจุบันธนาคารสามารถดำนเนินการเกือบทุกอย่างผ่านแอพบนมือถือของลูกค้าหรือพนักงานได้ และนับวันจะขยายวงกว้างมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งแม้ว่าสำนักงานจริงๆ จะยังคงความจำเป็นอยู่ แต่ก็จำเป็นที่พนักงานที่มาปฏิบัติงานเหล่านั้นจะมีการใช้ digital มากขึ้น และการทำงานจะหลอมรวมเข้าด้วยกันมากขึ้น

Trend 6 : Cybersecurity Mesh

เมื่อมีความจำเป็นที่ระบบไอทีขององค์กรจะต้องขยายไปสู่คลาวด์ และอุปกรณ์ภายนอกต่างๆ มากขึ้น ซึ่งการระวังป้องกันความปลอดภัยจากขอบนอกของเครือข่าย (perimeter security) ก็จะลดความสำคัญ และลดประสิทธิภาพลงอย่างมาก เพราะไม่สามารถ “ล้อมรั้ว” ได้อย่างง่ายๆ อีกต่อไปแล้ว ระบบความปลอดภัยในอนาคตจึงจำเป็นต้องดูแลไปจนถึงระดับ user และระดับ อุปกรณ์ (thing) โดยที่ศูนย์กลางยังต้องสามารถบริหารจัดการ policy โดยรวมได้อยู่

Trend 7 : Intelligent Composable Business

ธุรกิจในอนาคตจะมีความจำเป็นต้องว่องไว สามารถตัดสินใจ และปรับตัวได้อย่างรวดเร็ว ตามข้อมูลและสถานการณ์ต่างๆ ที่ได้รับ ทำให้หน่วยงานหรือกระบวนการต่างๆ จำเป็นต้องสามารถเข้าถึงข้อมูลต่างๆ ได้ โดยอาศัยการรอการตัดสินใจ หรือกระทำการด้วยมือมนุษย์ (manual intervention) ให้น้อยที่สุด

Trend 8 : AI Engineering

AI engineering ได้แก่การสร้าง AI Project โดยอาศัยกระบวนการ DevOps หลักขององค์กร แทนที่จะเป็น project ที่แยกต่างหากจากการพัฒนาทางธุรกิจ (isolated special project) แต่อย่างไรก็ดี การนำ AI มาใช้จริงยังต้องคำนึงถึง ความน่าเชื่อถือ (trust) ความโปร่งใส (transparency) จรรยาบรรณ​ (ethics) ความไม่ลำเอียง (fairness) ความสามารถที่จะอธิบายเหตุผลได้ (interpretability) และความสอดคล้องกับกฎเกณฑ์ต่างๆ (compliance) อีกด้วย

Trend 9 Hyperautomation

Hyperautomation คือแนวคิดที่ว่า “สิ่งใดที่สามารถทำโดยอัตโนมัติได้ จะต้องทำด้วยกระบวนการอัตโนมัติ” โดยธุรกิจแบบดั้งเดิมมักจะถูกพัฒนาขึ้นแบบเป็นชิ้นๆ (patchwork) ซึ่งไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้อย่างง่ายๆ ไม่เชื่อมต่อกัน ซึ่งถ้าองค์กรเหล่านั้นปรับตัวไม่ทัน ก็มีโอกาสที่จะถูกแซงหน้าโดยธุรกิจใหม่ๆ และถูกทิ้งไว้เบื้องหลัง

About Author